สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังเป็นกลุ่มสัตว์ที่มีความหลากหลายสูงมาก และอาศัยอยู่ได้ในแทบทุกพื้นที่ในโลก นอกจากแมลง และสัตว์กลุ่มใกล้เคียงแล้ว สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในระบบนิเวศน้ำจืด และทะเล การเก็บรักษาตัวอย่างของสัตว์กลุ่มนี้จึงนิยมเก็บรักษาในสารละลาย ยกเว้นกลุ่มของหอย และปะการัง ซึ่งสามารถเก็บไว้ได้โดยไม่ต้องใช้สารเคมีช่วยรักษาสภาพ

คลังตัวอย่างครัสเตเชียน

ภัณฑารักษ์ : ผศ.ดร.วชิระ เหล็กนิ่ม และเรืองฤทธิ์ พรหมณ์ดำ

ครัสเตเชียนเป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังกลุ่มหนึ่งที่มีเปลือกห่อหุ้มร่างกายภายนอก และมีส่วนร่างกายและขาแบ่งเป็นข้อปล้องจัดอยู่ในไฟลัมอาร์โทรโพดา เช่นเดียวกับ แมลง แมง และกิ้งกือ ที่อาศัยบนบก ขณะที่ครัสเตเชียนนับเป็นอาร์โทรพอดกลุ่มหลักที่อาศัยอยู่ในน้ำ โดยเฉพาะในทะเล ตัวอย่างครัสเตเชียนที่เก็บรักษาไว้ในพิพิธภัณฑ์ฯ มีจำนวนประมาณ 2,000 ตัวอย่างจากกว่า 400 ชนิด ส่วนใหญ่เป็นตัวอย่างที่รวบรวมจากพื้นที่ของคาบสมุทรไทย

คลังตัวอย่างมอลลัสก์

ภัณฑารักษ์ : ผศ.ดร.วชิระ เหล็กนิ่ม และเรืองฤทธิ์ พรหมณ์ดำ

คลังตัวอย่างมอลลัสก์ประกอบไปด้วย 2 ส่วนหลัก คือ ตัวอย่างเปียก และตัวอย่างเปลือกหอย โดยในส่วนตัวอย่างเปียก ตัวอย่างจะถูกเก็บไว้ในสารละลายเอทานอล 70% เพื่อรักษาเนื้อเยื่อของสัตว์ไว้ ซึ่งมีทั้งตัวอย่างของหอย และปลาหมึก ส่วนตัวอย่างเปลือกหอยเป็นการเก็บแค่ส่วนของเปลือกแข็ง ซึ่งไม่จำเป็นต้องใช้สารเคมีเพื่อรักษาสภาพ ตัวอย่างของมอลลัสก์ส่วนใหญ่มาจากคาบสมุทรไทย

คลังตัวอย่างปะการัง

ภัณฑารักษ์ :

โครงสร้างหินปูนแข็งของปะการังถูกเก็บรักษาอยู่ในสภาพแห้ง ตัวอย่างส่วนใหญ่ถูกเก็บมาจากน่านน้ำไทยทั้งฝั่งอ่าวไทย และฝั่งอันดามัน โดยมีตัวอย่างปะการังถูกเก็บรักษาไว้ประมาณ 200 ชนิด